تقابل GPS و GNSS

در این مقاله به بررسی تفاوت ها و شباهت های سیستم های موقعیت یابی GPS و GNSS می پردازیم.

• GPS چیست ؟

کلمه GPS مخفف سیستم موقعیت یابی جهانی است. GPS یک سیستم موقعیت یابی مبتنی برای ماهواره های در حال گردش به دور زمین است که ایالات متحده برای کاربردهای نظامی استفاده می کرد. تا در سال2000  رییس جمهور امریکا آقای بیل کلینتون با صدور دستوری این تکنولوژی را برای کاربردهای عمومی در دسترس تمام دنیا قرار داد . سیستم GPS برای تمامی دنیا بصورت رایگان قابل دسترس و استفاده است . دستگاه های گیرنده GPS (با دریافت سیگنال های ارسالی از ماهواره ها)موقعیت جغرافیایی ، زمان ، سرعت در حال حرکت اجسام را (در هر کجای کره زمین باشند) محاسبه می کنند. دستگاه های گیرنده GPS بدون نیاز به اینترنت و شبکه های مخابراتی می تواند موقعیت و سایر اطلاعات را دریافت کنند.

سیستم موقعیت یابی GPS از 24 ماهواره تشکیل شده است(31 ماهواره در حال گردش دارد) که در مدار زمین در حال گردش هستند برای موقعیت یابی استفاده می کند این سیستم بدون تاثیر پذیری از عوامل محیطی مانند آب و هوا در تمام شبانه روز در حال ارسال سیگنال های اطلاعات می باشند .

• ماهواره های GPS

عملکرد گیرنده های GPS مبتنی بر ماهواره های در حال گردش دور زمین است. برای موقعیت یابی نیاز به 24 ماهواره(از 31 ماهواره موجود در حال گردش) که در فاصله 11 هزار مایلی زمین قرار دارند که در حال گردش بروی 6 مدار هستند . سرعت گردش این ماهواره ها به دور زمین به گونه ای است که هر کدام دو بار در 24 ساعت شبانه روز به دور زمین گردش می کنند . ماهواره های موقعیت یابی را با نام ماهواره های NAV STAR شناخته می وزن تقریبی این ماهواره ها حدودا 1 تن و عمر مفید 10 سال را دارند .

• GLONASS چیست؟

GLONASS مخفف Глобальная Навигационная Спутниковая Система به روسی(سیستم ماهواره ای ناوبری جهانی) و این سیستم ناوبری متعلق به کشور روسیه می باشد.  این سیستم موقعیت یاب توسط اتحاد جماهیر  در اوایل سال 1976 آغاز و جزو پرهزینه ترین پروژه های فضایی روسیه بود .GLONASS از 24 ماهواره برای موقعیت یابی استفاده می کند .

• مقایسه GPS و GLONASS

1. از نظر دقت موقعیت مکانی دو سیستم می توان گفت در مقیاس کل کره زمین ، GPS بهتر از GLONASS می باشد. عملکرد و دقت موقعیت یابی ماهواره های GLONASS در نیمه شمالی زمین(بدلیل موقعیت کشور روسیه) دقت بیشتری به GPS دارد زیرا GLONASS برای کشور روسیه طراحی شده است .
2. در حال حاضر تعداد ماهواره های GLONASS 24 ماهواره می باشد در حالی که GPS دارای 31 ماهوراه برای موقعیت یابی استفاده می کند که آژانس فضایی آمریکا اعلام کرده است قصد دارد تعداد ماهواره های GPS را تا 33 عدد برساند.
3. تا سال 2011 سیستم موقعیت یابی GLONASS محدود به کشور روسیه بود و در اکثر کشورها قابل استفاده نبود . رفته رفته کشور روسیه تعداد ماهواره های GLONASS افزایش داده و اکنون تقریبا در تمامی کشورها قابل استفاده است . گیرنده های موقعیت یاب امروز از هر دو سیستم GPS و GLONASS بطور همزمان برای موقعیت یابی بهتر استفاده می کنند .

• جمع بندی

طبق آخرین گزارش های ارائه شده توسط شرکت های معتبر سازنده گیرنده های GPS و GLONASS سیستم GPS از نظر میزان دقت موقعیت مکانی بهتر است. بر اساس این آزمایشات GPS دارای دقت 1.8 متر و GLONASS دارای دقت 3 متر می باشد.سیستم های موقعیت یابی GLONASS در قسمت های شمالی کره زمین دقت بیشتر دارند در حالی که GPS در تمامی نقاط کره زمین پوشش و دقت بیشتری دارد. در حال حاضر GPS با ایستگاه های بیشتری در دسترس است ولی بر اساس گزارش آژانس فضایی روسیه ، کشور روسیه قصد دارد بیش از 50 ایستگاه را در بیش از 35 کشور جهان دایر کند .